W 106 roku n.e. ziemie obecnej Rumunii, zamieszkane m.in. przez Daków
, włączone zostały w obręb Imperium rzymskiego przez cesarza Trajana
po tzw. wojnach dackich (101–106). W 273 roku, ze względu na napór plemion
koczowniczych z północy, garnizony rzymskie i mieszkańcy Dacji zostali
ewakuowani za Dunaj (czyli do dzisiejszej Bułgarii i Serbii). W średniowieczu
w wyniku działalności Cyryla i Metodego zostało tu zaszczepione chrześcijaństwo
w obrządku wschodnim. W X wieku Siedmiogród został przyłączony do węgierskiego
królestwa Stefana I Świętego. Węgrzy sprowadzali tam od XIII w. niemieckich osadników
z rejonu Nadrenii w celu zabezpieczenia granicy oraz zapewnienia krajowi rozwoju
gospodarczego.
Literatura
Literatura rumuńska początkowo pozostawała pod wpływem kultury bizantyjskiej
oraz cerkiewnosłowiańskiej tradycji piśmienniczej. Najstarsze zabytki pisane
z terenów rumuńskich pisane były w języku cerkiewnosłowiańskim, który pełnił
w księstwach rumuńskich funkcję języka literackiego i liturgicznego. Również
pierwsze druki z terenów Rumunii pisane były w języku cerkiewnosłowiańskim:
Mszał (Liturghierul, 1508), Oktoich (Octoihul, 1510) i Ewangeliarz (Evangheliarul, 1512)
, wydane staraniem mnicha Macarie[2] w klasztorze Dealu (w okolicy Târgoviște).
Za najstarszy zachowany tekst w języku rumuńskim uchodzi datowany na rok 1521 tzw.
list Neacșu – bojara z Długopola
(rum. Dlăgopole, dziś Câmpulung) adresowany do braszowskiego starosty. Jest to
zwarty tekst rumuński, pisany rumuńską cyrylicą i zawierający pewne elementy
(formuły wstępu i zakończenia) w języku cerkiewnosłowiańskim. Za najstarszą
drukowaną książkę w języku rumuńskim uchodzi Katechizm luterański (Catehismul Luteran)[3],
wydany w 1544 r. w Sybinie staraniem Filipa Mołdawianina (Filip Moldoveanul).
Do dziś nie zachował się żaden egzemplarz tego tekstu. Z tego okresu pochodzi kalwiński
Śpiewnik
Carte de cântece – jedna z pierwszych prób użycia alfabetu łacińskiego dla zapisu języka
rumuńskiego[a][4].
Na rosnącą rolę języka rumuńskiego (nazywanego wówczas wołoskim lub mołdawskim) wskazują
dość liczne przekłady ksiąg religijnych z wieku XVI wiek. Należą do nich m.in. przekłady
Biblii: Psałterz szkejański (Psaltirea Scheiană), Psałterz woroniecki (Psaltirea Voroneţeană),
Psałterz Hurmuzaki (Psaltirea Hurmuzaki) czy Kodeks woroniecki (Codicele Voroneţean). Dokładne
daty powstania rękopisów pozostają nieznane. Pierwszy pełny przekład Pisma Świętego ukazał
się w roku 1668 – Biblia bukaresztańska.
Tradycja
W Rumunii istnieje dużo tradycji związanych z Bożym Narodzeniem. Taniec kozy to jeden ze zwyczajów.
W dawnych czasach koza była uważana za zwierzę, które potrafi przepowiadać dobrą albo złą pogodę.
Pierwotnie „taniec kozy” (zabicie, opłakiwanie, pogrzeb i wskrzeszenie) był raczej ponurą i poważną
ceremonią. Z biegiem czasu tradycja ta przekształciła się w rytuał, który ma przynosić pomyślność w
nadchodzącym roku. Obecnie „taniec kozy” jest okazją do kultywowania tradycji z dawnych czasów oraz
radosnego świętowania w tradycyjnych kolorowych kostiumach noszonych z tej okazji.
Gospodarka
Rumunia jest najuboższym po Bułgarii krajem w Unii Europejskiej. Jest gospodarką przejściową od centralnie
planowanej do rynkowej. Od 1991 roku gospodarka Rumunii jest prywatyzowana. W sektorze prywatnym wytwarzane
jest prawie 70% PKB. Bezrobocie liczone dla całego kraju nie przekracza 10%, choć w niektórych regionach sięga
nawet 60%. W 2005 roku Rumunię nawiedziła powódź, która wyrządziła straty w wysokości ok. 1 mld euro; obawiano
się wtedy, że może to nawet opóźnić jej przystąpienie do Unii Europejskiej. Najważniejszymi gałęziami są górnictwo,
hutnictwo i przemysł maszynowy. W Rumunii rozwija się także turystyka.
Religia
Rumunia jest państwem świeckim i nie ma ustanowionej religii państwowej. Jednak większość obywateli tego kraju jest
chrześcijanami. Dominującym wyznaniem jest prawosławie. Największe mniejszości religijne zrzeszające ponad 5% ludności
stanowią protestanci i katolicy. Obecne tutaj są także niewielkie grupy muzułmanów, unitarian i Świadków Jehowy.
Prawosławie jest największym wyznaniem w Rumunii wyznawanym przez większość społeczeństwa. Rumuński Kościół Prawosławny
według różnych danych zrzesza od 16 do 18 milionów wiernych. Działają tutaj także inne wspólnoty prawosławne, w tym
Ukraiński Kościół Prawosławny. Frekwencja w Kościele jest jednak znacznie niższa. Według ankiety za wrzesień-październik
2007, 38% chodzi do kościoła kilka razy w miesiącu lub więcej, 20% chodzi do kościoła raz na miesiąc, 33% przychodzi
raz lub dwa razy do roku, a 7% w ogóle nie odwiedza kościoła.
Protestantyzm obejmuje ponad 1 milion wyznawców i reprezentowany jest przez różne wyznania i denominacje. Najwięcej
wyznawców posiadają kalwini, zielonoświątkowcy, baptyści, adwentyści dnia siódmego, ewngeliczni i Bracia plymuccy.
Katolicyzm reprezentowany jest przez Kościół rzymskokatolicki, oraz Kościół greckokatolicki. Kościół łaciński
składa się z dwóch archidiecezji i czterech diecezji. Jest drugą co do wielkości denominacją po Rumuńskim Kościele
Prawosławnym i jedną z 16 religii uznawanych przez państwo. Według spisu z 2011 roku 870 774 obywateli Rumunii jest
wiernymi Kościoła katolickiego (4,3% populacji). Spośród nich największe grupy stanowili Węgrzy (ok. 500 000), Rumuni
(ok. 300 000), Niemcy (ok. 20 000) i Słowacy (ok. 9000)[1]. Kościół greckokatolicki posiada odrębną jurysdykcję, pięć
eparchii i jedną archieparchię kierowane przez arcybiskupa większego (w ten sposób Kościół ma swój własny synod).
Większość jego członków to Rumuni z Siedmiogrodu.
Mimo, że liczba wyznawców islamu jest stosunkowo niewielka, islam szczyci się 700-letnią tradycją w Rumunii, a w
szczególności na wybrzeżu czarnomorskim i w Dobrudży, które były częścią Imperium Osmańskiego przez prawie pięć
wieków. Islam w Rumunii reprezentowany jest głównie przez Turków i Tatarów.
Geografia
Znaczna część granicy rumuńsko-bułgarskiej i rumuńsko-serbskiej opiera się o Dunaj. Dopływ tej rzeki, Prut, tworzy
granicę z Mołdawią. Dunaj wpływa do Morza Czarnego, tworząc deltę, która jest Światowym Rezerwatem Biosfery.
Ponieważ znaczne odcinki rumuńskich granic opierają się o rzeki, często meandrujące, a także ponieważ delta Dunaju
stale powiększa się o 2–5 metrów rocznie, powierzchnia Rumunii nieco wzrosła w ostatnich dekadach. Obecnie
powierzchnia kraju wynosi 238 391 km², podczas gdy w roku 1969 wynosiła około 237 500 km².
Karpaty stanowią dominującą formę krajobrazu w środkowej Rumunii (stanowią ponad 30% całej powierzchni kraju)
i otaczają Wyżynę Transylwańską. W czterech najwyższych masywach górskich: Retezacie (do 2509 m n.p.m.), Paringu
(do 2518 m), Górach Fogaraskich (do 2544 m) i Bucegi (do 2507 m) położonych w Karpatach Południowych oraz Górach
Kelimeńskich i Rodniańskich w Karpatach Wschodnich liczne szczyty przekraczają wysokość 2000 metrów. Znaczna wysokość
gór sprawia, że posiadają one cechy rzeźby wysokogórskiej (niewielkie kotły polodowcowe, polodowcowe jeziora górskie,
ściany skalne), przypominające wyglądem Tatry Zachodnie, a w środkowej części Gór Fogaraskich rzeźbę wybitnie wysokogórską
z nagimi ścianami skalnymi przypominającymi Tatry Wysokie. Na południu Karpaty przechodzą w łagodne wzgórza, a następnie w
Równinę Bărăgan.
Trzy najwyższe szczyty Rumunii to Moldoveanu (2544 m), Negoiu (2535 m) i Viștea Mare (2527 m) w Górach Fogaraskich.
W Karpatach Rumuńskich znajduje się ciekawostka geologiczna, góra zbudowana z soli w miejscowości Slănic, gdzie utworzono
uzdrowisko wykorzystujące miejscową solankę.
Więcej informacji na temat Rumunii znajdziesz tutaj :
kliknij'"-->Darmowy hosting zapewnia PRV.PL
W Rumunii istnieje dużo tradycji związanych z Bożym Narodzeniem. Taniec kozy to jeden ze zwyczajów. W dawnych czasach koza była uważana za zwierzę, które potrafi przepowiadać dobrą albo złą pogodę. Pierwotnie „taniec kozy” (zabicie, opłakiwanie, pogrzeb i wskrzeszenie) był raczej ponurą i poważną ceremonią. Z biegiem czasu tradycja ta przekształciła się w rytuał, który ma przynosić pomyślność w nadchodzącym roku. Obecnie „taniec kozy” jest okazją do kultywowania tradycji z dawnych czasów oraz radosnego świętowania w tradycyjnych kolorowych kostiumach noszonych z tej okazji.
Gospodarka
Rumunia jest najuboższym po Bułgarii krajem w Unii Europejskiej. Jest gospodarką przejściową od centralnie
planowanej do rynkowej. Od 1991 roku gospodarka Rumunii jest prywatyzowana. W sektorze prywatnym wytwarzane
jest prawie 70% PKB. Bezrobocie liczone dla całego kraju nie przekracza 10%, choć w niektórych regionach sięga
nawet 60%. W 2005 roku Rumunię nawiedziła powódź, która wyrządziła straty w wysokości ok. 1 mld euro; obawiano
się wtedy, że może to nawet opóźnić jej przystąpienie do Unii Europejskiej. Najważniejszymi gałęziami są górnictwo,
hutnictwo i przemysł maszynowy. W Rumunii rozwija się także turystyka.
Religia
Rumunia jest państwem świeckim i nie ma ustanowionej religii państwowej. Jednak większość obywateli tego kraju jest
chrześcijanami. Dominującym wyznaniem jest prawosławie. Największe mniejszości religijne zrzeszające ponad 5% ludności
stanowią protestanci i katolicy. Obecne tutaj są także niewielkie grupy muzułmanów, unitarian i Świadków Jehowy.
Prawosławie jest największym wyznaniem w Rumunii wyznawanym przez większość społeczeństwa. Rumuński Kościół Prawosławny
według różnych danych zrzesza od 16 do 18 milionów wiernych. Działają tutaj także inne wspólnoty prawosławne, w tym
Ukraiński Kościół Prawosławny. Frekwencja w Kościele jest jednak znacznie niższa. Według ankiety za wrzesień-październik
2007, 38% chodzi do kościoła kilka razy w miesiącu lub więcej, 20% chodzi do kościoła raz na miesiąc, 33% przychodzi
raz lub dwa razy do roku, a 7% w ogóle nie odwiedza kościoła.
Protestantyzm obejmuje ponad 1 milion wyznawców i reprezentowany jest przez różne wyznania i denominacje. Najwięcej
wyznawców posiadają kalwini, zielonoświątkowcy, baptyści, adwentyści dnia siódmego, ewngeliczni i Bracia plymuccy.
Katolicyzm reprezentowany jest przez Kościół rzymskokatolicki, oraz Kościół greckokatolicki. Kościół łaciński
składa się z dwóch archidiecezji i czterech diecezji. Jest drugą co do wielkości denominacją po Rumuńskim Kościele
Prawosławnym i jedną z 16 religii uznawanych przez państwo. Według spisu z 2011 roku 870 774 obywateli Rumunii jest
wiernymi Kościoła katolickiego (4,3% populacji). Spośród nich największe grupy stanowili Węgrzy (ok. 500 000), Rumuni
(ok. 300 000), Niemcy (ok. 20 000) i Słowacy (ok. 9000)[1]. Kościół greckokatolicki posiada odrębną jurysdykcję, pięć
eparchii i jedną archieparchię kierowane przez arcybiskupa większego (w ten sposób Kościół ma swój własny synod).
Większość jego członków to Rumuni z Siedmiogrodu.
Mimo, że liczba wyznawców islamu jest stosunkowo niewielka, islam szczyci się 700-letnią tradycją w Rumunii, a w
szczególności na wybrzeżu czarnomorskim i w Dobrudży, które były częścią Imperium Osmańskiego przez prawie pięć
wieków. Islam w Rumunii reprezentowany jest głównie przez Turków i Tatarów.
Geografia
Znaczna część granicy rumuńsko-bułgarskiej i rumuńsko-serbskiej opiera się o Dunaj. Dopływ tej rzeki, Prut, tworzy
granicę z Mołdawią. Dunaj wpływa do Morza Czarnego, tworząc deltę, która jest Światowym Rezerwatem Biosfery.
Ponieważ znaczne odcinki rumuńskich granic opierają się o rzeki, często meandrujące, a także ponieważ delta Dunaju
stale powiększa się o 2–5 metrów rocznie, powierzchnia Rumunii nieco wzrosła w ostatnich dekadach. Obecnie
powierzchnia kraju wynosi 238 391 km², podczas gdy w roku 1969 wynosiła około 237 500 km².
Karpaty stanowią dominującą formę krajobrazu w środkowej Rumunii (stanowią ponad 30% całej powierzchni kraju)
i otaczają Wyżynę Transylwańską. W czterech najwyższych masywach górskich: Retezacie (do 2509 m n.p.m.), Paringu
(do 2518 m), Górach Fogaraskich (do 2544 m) i Bucegi (do 2507 m) położonych w Karpatach Południowych oraz Górach
Kelimeńskich i Rodniańskich w Karpatach Wschodnich liczne szczyty przekraczają wysokość 2000 metrów. Znaczna wysokość
gór sprawia, że posiadają one cechy rzeźby wysokogórskiej (niewielkie kotły polodowcowe, polodowcowe jeziora górskie,
ściany skalne), przypominające wyglądem Tatry Zachodnie, a w środkowej części Gór Fogaraskich rzeźbę wybitnie wysokogórską
z nagimi ścianami skalnymi przypominającymi Tatry Wysokie. Na południu Karpaty przechodzą w łagodne wzgórza, a następnie w
Równinę Bărăgan.
Trzy najwyższe szczyty Rumunii to Moldoveanu (2544 m), Negoiu (2535 m) i Viștea Mare (2527 m) w Górach Fogaraskich.
W Karpatach Rumuńskich znajduje się ciekawostka geologiczna, góra zbudowana z soli w miejscowości Slănic, gdzie utworzono
uzdrowisko wykorzystujące miejscową solankę.
Więcej informacji na temat Rumunii znajdziesz tutaj :
kliknij'"-->Darmowy hosting zapewnia PRV.PL
Rumunia jest państwem świeckim i nie ma ustanowionej religii państwowej. Jednak większość obywateli tego kraju jest chrześcijanami. Dominującym wyznaniem jest prawosławie. Największe mniejszości religijne zrzeszające ponad 5% ludności stanowią protestanci i katolicy. Obecne tutaj są także niewielkie grupy muzułmanów, unitarian i Świadków Jehowy. Prawosławie jest największym wyznaniem w Rumunii wyznawanym przez większość społeczeństwa. Rumuński Kościół Prawosławny według różnych danych zrzesza od 16 do 18 milionów wiernych. Działają tutaj także inne wspólnoty prawosławne, w tym Ukraiński Kościół Prawosławny. Frekwencja w Kościele jest jednak znacznie niższa. Według ankiety za wrzesień-październik 2007, 38% chodzi do kościoła kilka razy w miesiącu lub więcej, 20% chodzi do kościoła raz na miesiąc, 33% przychodzi raz lub dwa razy do roku, a 7% w ogóle nie odwiedza kościoła. Protestantyzm obejmuje ponad 1 milion wyznawców i reprezentowany jest przez różne wyznania i denominacje. Najwięcej wyznawców posiadają kalwini, zielonoświątkowcy, baptyści, adwentyści dnia siódmego, ewngeliczni i Bracia plymuccy. Katolicyzm reprezentowany jest przez Kościół rzymskokatolicki, oraz Kościół greckokatolicki. Kościół łaciński składa się z dwóch archidiecezji i czterech diecezji. Jest drugą co do wielkości denominacją po Rumuńskim Kościele Prawosławnym i jedną z 16 religii uznawanych przez państwo. Według spisu z 2011 roku 870 774 obywateli Rumunii jest wiernymi Kościoła katolickiego (4,3% populacji). Spośród nich największe grupy stanowili Węgrzy (ok. 500 000), Rumuni (ok. 300 000), Niemcy (ok. 20 000) i Słowacy (ok. 9000)[1]. Kościół greckokatolicki posiada odrębną jurysdykcję, pięć eparchii i jedną archieparchię kierowane przez arcybiskupa większego (w ten sposób Kościół ma swój własny synod). Większość jego członków to Rumuni z Siedmiogrodu. Mimo, że liczba wyznawców islamu jest stosunkowo niewielka, islam szczyci się 700-letnią tradycją w Rumunii, a w szczególności na wybrzeżu czarnomorskim i w Dobrudży, które były częścią Imperium Osmańskiego przez prawie pięć wieków. Islam w Rumunii reprezentowany jest głównie przez Turków i Tatarów.